FILLON PUNIMET JAVA E ALBANOLOGJISË

Të hënën më 17 qershor  2019 në  ambientet e Institutit Albanologjik në Prishtinë  fillon punimet Konferenca Ndërkombëtare “Java e Albanologjisë”.

Në ora 10 është e paraparë hapja solemne dhe  Seanca plenare e edicionit të 10-të jubilar të këtij tubimi shkencor si dhe përurimi i botimeve të botuara nga Instituti Albanologjik gjatë vitit 2018 ndërsa pas kësaj Konferenca do të vazhdojë punimet ne seanca të ndara  nga fusha e gjuhësisë, letërsisë, folklorit, etnologjisë dhe historisë e arkeologjisë.

Sipas programit do te paraqiten 96 kumtesa të mbi 100 autorëve e koautorëve dhe do të zhvillohen diskutime lidhur me këto kumtesa.

Konferenca do të përfundon në pasditen e 19 qershorit.

/Plava e Gucia Sot

Instituti Albanologjik – Prishtinë

 Institute of Albanology – Prishtina

JAVA E ALBANOLOGJISË

10/2019

Prishtinë, 17-19 qershor 2019

Prishtina, Jun 17-19 2019

Këshilli Organizues / Organizing Committee

Prof. dr. Hysen Matoshi

Prof. dr. Lulëzim Lajçi

Prof. dr. Qemal Murati

Prof. dr. Leontina Gega – Musa

Prof. asoc. dr. Bashkim Lajçi

Prof. dr. Fadil Grajçevci

Prof. dr. Memli Krasniqi

PROGRAMI

17 qershor, e hënë, në orën 10.00

SEANCA PLENARE

(Salla e katit II )

D r e j t o j n ë s e a n c ë n :

Hysen Matoshi, Leontina Gega – Musa, Lulëzim Lajçi

Fjala e hapjes: Hysen Matoshi

Lulëzim Lajçi : Përurimi i veprave të IAP-it të botuara

më 2018

Pushim

3

17 qershor, e hënë, në orën 11.00

SESIONI I (Salla e katit II)

Seanca e parë: G J U H Ë S I

PROBLEME TË SHQIPES STANDARDE

NË KOMUNIKIMIN E SHKRUAR

DHE TË FOLUR SOT

Drejtojnë seancën1

:

Qemal Murati, Emil Lafe, Valter Memisha

1. Qemal Murati: Për parregullsitë gjuhësore dhe respektin

për normën e gjuhës standarde

2. Anila Çepani – Emil Lafe: Rreth emrave me prapashtesën e

përbërë -shmëri në shqipen e sotme

3. Shefkije Isamaj: Gjuha, standarde, dialektet dhe të folmet

mjedisore

4. Rami Memushaj: Roli i televizionit në edukimin gjuhësor

të shikuesve: çfarë ndreq dhe çfarë dëmton?

5. Valter Memisha: Leksikografia dialektore dhe komunikimi

i sotshëm gjuhësor (Rreth vlerave të Fjalorit të fjalëve dhe të

shprehjeve të Kosovës të Q. Muratit)

6. Artur Lama: Rreth disa vlerave leksiko-kulturore të Fjalorit

të fjalëve dhe shprehjeve të Kosovës (2018)

7. Kujtim Kapllani: Prurjet madhore të krijimtarisë së prof.

A. Kostallarit për gjuhën standarde

8. Idriz Metani: Norma leksikore tek emërtimet e njerëzve

sipas dukës dhe cilësive trupore

9. Zeqirija Ibrahimi: Problemet e përdorimit zyrtar të shqipes

standarde në Maqedoni

10. Berton Sulejmani: Shqipja standarde në mbishkrimet dhe

në regjistrat e klasave të arsimit parauniversitar të qytetit të

Shkupit

11. Majlinda Bushaj: Probleme të gjuhës standarde në komunikimin e shkruar

Diskutime

Pushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16.00

1 Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

4

17 qershor, e hënë, në orën 16.00

SESIONI I (Salla e katit II)

Seanca e dytë: G J U H Ë S I

PROBLEME TË SHQIPES STANDARDE

NË KOMUNIKIMIN E SHKRUAR

DHE TË FOLUR SOT

Drejtojnë seancën2

:

Shefkije Islamaj, Berton Sulejmani, Naim Berisha

1. Ragip Mulaku: Rreth përdorimit të gabuar të disa trajtave

foljore

2. Viktor Bakillari: Deontologjia në titujt e librave dhe gjuha

televizive

3. Jolanda Lila: Kultura e gjuhës në portalet informative

shqiptare

4. Naim Berisha: Kontributi i Idriz Ajetit për standardizimin

e gjuhës shqipe

5. Anila Shorri: Rreth normës morfologjike tek klasat e foljeve

6. Fridrik Dulaj: Kahe dhe dukuri të shqipes standarde në

komunikimin e sotëm

7. Shkëlqim Millaku: Gjuha dhe shpërdorimi i saj në

komunikimet sociale

8. Xhafer Beqiraj: Shqipja standarde dhe kultura gjuhësore e

folësve sot

9. Abdurrahim Maxhuni: Shqipja standarde në gjuhën e

moderatorëve televizivë

10. Sejdi Gashi: Gjuha e politikanëve të Kosovës (në theks të

veçantë gjuha e deputetëve).

Diskutime

2 Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

5

17 qershor, e hënë, në orën 11.00

SESIONI II (Salla e katit III)

Seanca e parë: FOLKLOR

FESTIVALET FOLKLORIKE, FOLKLORI,

FOLKLORIZMI DHE AUDIENCA

Drejtojnë seancën3

:

Arbnora Dushi, Agron Xhagolli, Irena Gjoni

1. Leontina Gega-Musa: Nga ngjarjet kulturore deri te festivalet folklorike

2. Arsim Canolli: Festivali, tradita dhe identiteti: kundrim

etnografik

3. Zeqirja Neziri: Festivalet dhe televizioni

4. Izaim Murtezani: Inskenimi i praktikave rituale të dasmës

tradicionale (Sipas disa shembujve të manifestimit “Takimet e Rekës së Epërme” – Rimnicë – 2018)

5. Visar Munishi: Për festivalet tipologjike të folklorit muzikor në Kosovë

6. Armanda Hysa: Mbi një rikonceptualizim të Festivaleve

Folklorike në ditët e sotme

7. Saimir Skënduli: Festivalet Folklorike si pasuri e Kulturës

Kombëtare dhe vlerë e evidentimit të Trashëgimisë Jomateriale

8. Edmond Buharaja: Ekspozimi i tingullit etnik

9. Vlorë Fetaj-Berisha: Rituali i vdekjes në festivalet folklorike

10. Edlira Birko: Festivalet folklorike, televizioni publik dhe

audienca televizive

Diskutime

Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00

3

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

6

17 qershor, e hënë, në orën 16.00

SESIONI II (Salla e katit III)

Seanca e dytë: FOLKLOR

FESTIVALET FOLKLORIKE, FOLKLORI,

FOLKLORIZMI DHE AUDIENCA

Drejtojnë seancën4

:

Arsim Canolli, Izaim Murtezani, Armanda Hysa

1. Agron Xhagolli: Rreth folklorit dhe folklorizmit (Përbashkësi në vazhdimësi)

2. Fitim Caushi: Festrivali i Gllogovcit – Drenasit, përcjellës

i vlerave etnike, historike dhe artistike ardhur prej shekujsh

3. Nevrije Ismaili: Vazhdimësi folklorike (Ansambli i Këngëve e Valleve “Kemal Azizi”)

4. Irena Gjoni: “Iso-polifonia popullore shqiptare”, Mbrojtur nga UNESCO, si shprehje e ruajtjes së identitetit etnik

5. Behar Arllati: Rëndësia e prezantimit të identitetit

kombëtar nga grupet shqiptare nga Kosova në Festivalin

Ndërkombëtar Folklorik të Zagrebit (IFF)

6. Jonida Çunga Sela: Paraqitja e riteve kalendarike në

festivale

7. Edibe Selimi-Osmani: Ceremoni rituale dhe përdorimi i

veglave idiofone

8. Arjana Seiti: Festivalet Folklorike Kombëtare gjatë periudhës së komunizmit dhe tranzicionit në Shqipëri –

 Përgatitja e festivalit pa kërkim në terren

9. Albin Sadiku: Roli dhe rëndësia e festivaleve folklorike

shqiptare për shpalosjen dhe shfaqjen e folklorit muzikor

10. Arbnora Dushi: Festivali ndërkombëtar i folklorit lituanez, një praktikë autentike e organizimit të festivaleve të

folklorit në Evropë

Diskutime

4

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

7

18 qershor, e martë, në orën 10.00

SESIONI III (Salla e katit II)

Seanca e parë: LETËRSI

TREGIMI NË LETËRSINË SHQIPE

Drejtojnë seancën5

:

Arben Hoxha, Virion Graçi, Meliza Krasniqi

1. Arben Hoxha: Paradoksaliteti si imazh në zhanrin e

tregimit

2. Hysen Matoshi: Tregimi në faqet e “Kalendarit kombiar”

3. Kristaq Jorgo: Njolla të bardha në traditën e tregimit

shqip

4. Gëzim Aliu: Doda e Nushi: Pafuqia intelektuale e dy karaktereve

5. Meliza Krasniqi: Tregimi shqip në vitet ’30 të shekullit

XX

6. Virion Graçi: Paradigma të fatit njerëzor në prozën e

shkurtër të Ramis Gjinit

7. Rovena Vata: Tregimi shqip dhe formacionet stilistike

në veprën “Hi dhe Shpuzë” të Mithat Frashërit

8. Manjola Brahaj: Narracioni i mosngjarjeve në tregimet

e Primo Shllakut

9. Sherif Selimi: Elemente të realizmit magjik në tregimin

shqip në Maqedoninë e Veriut

10. Arlind Farizi: Modernia në tregimet e Kim Mehmetit

Diskutime

Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00

5

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

8

18 qershor, e martë, në orën 16.00

SESIONI III (Salla e katit II)

Seanca e dytë: LETËRSI

TREGIMI NË LETËRSINË SHQIPE

Drejtojnë seancën6

:

Gëzim Aliu, Rozina Kostani, Afrim Rexhepi

1. Sali Bytyçi: Tregimi i sirtarëve (Robert Prifti)

2. Donika Dabishevci: Format e ndërmjetme të shkrimit

– proza poetike

3. Fadil Grajçevci: Tregimi në revistën letrare “Jeta e re”

(1949 – 1959)

4. Agron Gashi: Tregimi shqip i shekujve XX dhe XXI

5. Adil Olluri: Tregimet e Arif Demollit

6. Rozina Kostani: Tregimi në teatër – dramatizimi i

tregimit (Ernest Koliqi: “Pasqyrë e vjetër shkodrane”)

7. Afrim Rexhepi: Tregimi shqip në Maqedoninë e Veriut

8. Ermelinda Kashah: Mendime për librin me tregime

“Gjunjët” të shkrimtarit Sali Bytyçi

9. Xhevahire Millaku: Narracioni në novelën “Përçmimi”

Diskutime

Pushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16:00

6

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

9

18 qershor, e martë, në orën 10.00

SESIONI IV (Salla e katit III)

Seanca e parë: ETNOLOGJI

LUFTA, KONFLIKTET DHE KULTURA

NË KOSOVË – VËSHTIRME ETNOLOGJIKE

Drejtojnë seancën7

:

Bashkim Lajçi, Zanita Halimi, Shemsi Krasniqi

1. Nebi Bardhoshi: Gurt’ e kufinit: Të jetuarit në situata

liminale

2. Bashkim Lajçi: Ndryshimet në dasmën tradicionale

shqiptare në Kosovë pas vitit 1999

3. Zanita Halimi: “Authoctonus” nga një inovacion personal në një identifikim kombëtar

4. Nexhat Çoçaj: Mbijetesa e Shqiptarëve të Kosovës gjatë

luftës në brezin kufitar Kosovë -Shqipëri përmes kujtesës

kolektive dhe fotografive

Pauzë 11: 30 – 11: 50

5. Bukurije Mustafa: Një martesë ndryshe – nga diskursi

rrëfyes i kujtimeve dhe shkrimeve për martesën në rrethana lufte

6. Durim Abdullahu: Diskursi për luftën e Kosovës në

dokumentarët televizivë në Kosovë

7. Afet Jashari: Refugjatët Kosovës në Maqedoni

 Diskutime

Pushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16.00

7

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

10

18 qershor, e martë, në orën 16.00

SESIONI IV (Salla e katit III)

Seanca e dytë: ETNOLOGJI

LUFTA, KONFLIKTET DHE KULTURA

NË KOSOVË – VËSHTIRME ETNOLOGJIKE

Drejtojnë seancën8

:

Nebi Bardhoshi, Bukurije Mustafa, Valon Shkodra

1. Shemsi Krasniqi dhe Artan Krasniqi: 20 vjet pas

eksodit të vitit 1999: kujtesa për atëherë, vlerësimi për

sot

2. Lumnije Kadriu: Paslufta dhe migrimi i kthimit në Kosovë

3. Arber Jashari: Lavjerrësi i jetërave tona: Një qasje personale mbi luftën e Kosovës

4. Rini Useini: Marrëdhëniet e reja shoqërore ndërshqiptare pas eksodit të vitit 1999

Pauzë 17:30 -17:50

5. Valon Shkodra: Reprezentimi muzeal i Kosovës pas

luftës së vitit 1999

6. Bubulina Syla: Muzika dhe roli i saj gjatë viteve 1998

dhe 1999 në Kosovë

7. Dafina Morina dhe Alisa Gojani-Berisha: Kujtesa

kolektive dhe konsultimi i saj në Kosovën e pasluftës

përmes artit vizual – Qytetet e Paqes

Diskutime

8

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

11

19 qershor, e mërkurë, në orën 10.00

SESIONI V (Salla e katit II)

Seanca e parë: HISTORI

PROBLEMATIKA E GJEOGRAFISË HISTORIKE

NË HAPËSIRAT ALBANOFONE

Drejtojnë seancën9

:

Naser Ferri, Pëllumb Xhufi, Memli Krasniqi

1. Naser Ferri: Rajoni i Pejës së sotme para pushtimit dhe

në kuadër të Perandorisë Romake.

2. Pellumb Xhufi: Të dhëna të reja mbi proceset e asimilimit etnik e të rrudhjes hapësinore të popullit shqiptar

3. Shafi Gashi: Kultura e periudhës së bronzit të vonë dhe

hekurit të hershëm në Kosovë

4. Arianit Buqinca: Dardanium-i: Toponim apo Etnonim?

5. Klodian Gjoni: Kaonia dhe vendbanimet e saj më të

rëndësishme: Buthroti e Foinike, në përshkrimet e autorëve antikë

6. Zana Hoxha: Shtirja gjeografike e monumenteve të krishterimit të hershëm në territorin e Kosovë

Diskutime

Pauzë (11.30-12.00)

9

Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

12

19 qershor, e mërkurë, në orën 12.00

SESIONI V (Salla e katit II)

Seanca e dytë: HISTORI

PROBLEMATIKA E GJEOGRAFISË HISTORIKE

NË HAPËSIRAT ALBANOFONE

Drejtojnë seancën10

:

Marenglen Verli, Lulëzim Lajçi, Qerim Dalipi

1. Lulëzim Lajçi: Ubifikimi i fushëbetejave në Luftën e

Dytë të Kosovës (1448)

2. Marenglen Verli: Situata demografike, etnike, fetare

dhe ekonomike në Kosovë, në vitet e Lidhjes Shqiptare

të Prizrenit

3. Ardian Muhaj: Mbi zanafillën dhe domethënien gjuhësore e historike të emërtimit Dukagjin

4. Qerim Dalipi: Ndarja administrative-territoriale e trojeve lindore dhe verilindore shqiptare nën sundimin

osman( shek. XV-XVI)

5. Evalda Paci: Çështje të receptimit të elementeve të

gjeografisë kishtare në një traditë studimesh dhe botimesh albanologjike

6. Bedri Muhadri: Vendndodhja e Betejës së Kosovës e

vitit 1389

7. Edmond Malaj: Kontributi i Konstantin Jireçekut për

gjeografinë historike të trojeve shqiptare kryesisht gjatë

Mesjetës

Pushimi i drekës nga ora 14:00 deri 16:00

10 Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

13

19 qershor, e mërkurë, në orën 16.00

SESIONI V (Salla e katit II)

Seanca e tretë: HISTORI

“PROBLEMATIKA E GJEOGRAFISË HISTORIKE

NË HAPËSIRAT ALBANOFONE”

Drejtojnë seancën11

:

Nuridin Ahmeti, Anton Pançev, Ardian Muhaj

1. Memli Krasniqi: Shpërputhja ndërmjet hartave historike dhe të dhënave arkivore

2. Nuridin Ahmeti: Notë proteste e parisë fetare të Shkodrës dërguar Konferencës së Paqes në Paris më 1919.

3. Anton Pançev: Operacioni i Kosovës i ushtrisë bullgare

në vitin 1915 dhe pjesëmarrja e shqiptarëve

4. Ylber Hysa, Refleksioni bizantin në historinë gjeografike

të Kosovës

5. Sadik Mehmeti: Struktura etnike dhe konfesionale e

popullsisë në Vilajetin e Kosovës: probleme dhe statistika

6. Nail Draga: Hapësira etnogjeografike shqiptare në harta

të shek. XIX

7. Blerina Kuqi: Krijimi i “Shqipërisë së Madhe” dhe administrata fetare në të, gjatë pushtimit Italian

8. Jorina Verli: Shqiptarët në trevat shqiptare veri-lindore

nën pushtimin bullgar të vitit 1941

9. Miftar Kurti: Veprimtaria e UÇK-SË në ZOSH sipas

shtypit të kohës (1998-1999)

Diskutime

Fjala e mbylljes

11 Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min.

Kohëgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.

14

19 qershor, e mërkurë, në orën 18.00

Mbyllja e punimeve të Konferencës Shkencore

JAVA E ALBANOLOGJISË 10 (Salla e katit II)

Drejtojnë seancën:

Hysen Matoshi,Lulëzim Lajçi

Fjala përmbyllëse: Lulëzim Lajçi