Sami Repishti
July 5, 1925 — November 27, 2024
Nga Beqir SINA – New York
Në moshën 99 vjeç u nda nga jeta Sami Repishti- shkrimtar, humanist dhe historian shqiptar, i cili për mbi shtatë dekada ka shërbyer shumë për njohjen e çështjes shqiptare në perëndim.
Dije (e hënë 2 nëntorë 2024) në varrezat qytetare “Ferncliff Cemetery” Hartsdale – New York, Prof.Repishtit i është dhënë lamtumira e fundit.
Përpos familjarëve e farefisit, bashkëudhëtarëve të tij në dekada, aktivist të komunitetit morën pjesë në varrim e tij, përfshirë Ambasador Blerim Reka, i cili vendosi një kurorë me lule në emër të Kosullatës së Përgjithëshme të Republikës së Kosovës në New York.
Në Ballard-Durand Funeral & Cremation Services u mbajtën homazhe dhe nderime komemorative, ku morën pjesë të familjar, të afërmit, miq dhe personalitete nga jeta politike, shoqërore dhe fetare të komunitetit, bashkëluftëtarë të tij, në atë rrugën e gjatë të imigrimit nga Europa deri në SHBA.
Dr.Elez Biberaj(anglisht) dhe Ramadan Gashi(shqip) folën për jetën dhe veprën e tij.
Sami Repishti Eulogji nga Dr.Elez Biberaj
E nderuara zonja Repishti, Ava, Daren, anëtarë të familjes, miq dhe kolegë të profesor Repishtit!
Mblidhemi sot për të vajtuar humbjen e një njeriu të jashtëzakonshëm, profesor Sami Repishti. Ndërsa zemrat tona janë të rënduara nga pikëllimi, ne jemi gjithashtu të bashkuar për të nderuar jetën e jashtëzakonshme që ai jetoi – thellësinë dhe pasurinë e kontributeve të tij për familjen e tij, kombin e tij, komunitetin tonë shqiptaro-amerikan dhe shoqërinë amerikane në përgjithësi.
Në korrik 2015, gati një dekadë më parë, pata privilegjin e madh të marr pjesë në një simpozium në Nju Jork, për nder të ditëlindjes së 90-të të profesor Repishtit. Në fjalën e tij të shkurtër me atë rast, profesor Repishti foli me elokuencë për parimet që e udhëhoqën atë gjithë jetën e tij: dhënien e zërit atje ku nuk u shqiptarve nuk u lihej zëri i tyre, avokimin për drejtësinë, lirinë për të ndjekur ëndrrat e tyre dhe kundërshtar i pakompromisë diktaturës komuniste, diskriminimit dhe hakmarrjes.
Edhe atëherë, teksa u përball me sfidat e viteve të jetës së tij në imigrim , profesor Repishti tregoi një shpirt të jashtëzakonshëm vendosmërie, forcë dhe një përkushtim të thellë ndaj dinjitetit njerëzor. Fjalët e tij na kujtuan personin e jashtëzakonshëm që ai ishte – një fener shprese, dhembshurie dhe humanizmi.
Sot, ne nderojmë dhe kujtojmë udhëtimin e një personi vërtet të veçantë – një bashkëshorti, babai, gjyshi, studiuesi perceptues, aktivisti për të drejtat e njeriut, kolegu dhe miku – i cili preku kaq shumë dhe la një përshtypje të që do të qëndrojë gjatë te të gjithë ata që e njohën.
Kam pasur privilegjin e madh të njoh profesor Repishtin për mbi pesëdhjetë vjet. Miqësia jonë filloi kur e takova për herë të parë me emigrimin në Shtetet e Bashkuara në vitin 1968, megjithëse kisha dëgjuar për të vite më parë nga xhaxhai im, Niman. Ata kishin qenë në burg së bashku pas pushtimit të Shqipërisë nga komunistët. Xhaxhai im kishte treguar histori për privimet, torturat fizike dhe psikologjike dhe punën e detyruar që ata duruan në burgjet brutale të Enver Hoxhës.
Profesor Repishti dhe unë zhvilluam një miqësi të ngushtë, të bazuar në dëshirën tonë për të çuar përpara çështjen shqiptare dhe një vizion të përbashkët për një të ardhme më të mirë për Shqipërinë, Kosovën dhe shqiptarët e vendeve të tjera të Ballkanit. Ai dilte rregullisht në Zërin e Amerikës, ku fjalët e tij u jepnin shpresë shqiptarëve të shtypur se një ditë do të fitonin lirinë dhe të drejtat e tyre demokratike.
Pasioni i tij për drejtësinë dhe dinjitetin njerëzor, i shoqëruar me intelektin e tij të jashtëzakonshëm, e bënë atë një zë të besueshëm për shqiptarët në mbarë botën, si dhe për politikëbërësit amerikanë. Ai u vlerësua shumë nga të gjithë ata që patën mundësinë të ndërveprojnë me të.
Profesor Repishti ishte një mik i madh, një mentor dhe një burim i vazhdueshëm frymëzimi. Miqësia e tij ishte një dhuratë që do ta ruaj gjithmonë.
Vepra jetësore e profesor Repishtit është e rrënjosur thellë në luftën për drejtësi, liri dhe demokraci. Ai shfaqi një angazhim të palëkundur për të mbrojtur dhe promovuar të drejtat e njeriut dhe qeverisjen demokratike në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Çamëri dhe Mal të Zi.
Kontributet e tij në luftën e gjatë dhe të vështirë të Kosovës për liri, pavarësi dhe demokraci janë të jashtëzakonshme. Nëpërmjet avokimit të tij, ai mobilizoi jo vetëm komunitetin shqiptaro-amerikan, por edhe ndërgjegjësoi publikun amerikan dhe politikëbërësit amerikanë, duke kultivuar marrëdhënie me zyrtarë të lartë të Shtëpisë së Bardhë, Departamentit të Shtetit dhe Kongresit. Përpjekjet e tij ishin të rëndësishme në krijimin e organizatave avokuese si Rinia Shqiptare Kosovare në Botën e Lirë, Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane dhe Këshilli Kombëtar Shqiptaro-Amerikan.
Një shkrimtar prodhimtar, Profesor Repishti botoi raporte, artikuj dhe libra të shumtë, duke ofruar njohuri të thella mbi historinë shqiptare, të drejtat e njeriut dhe rëndësinë e demokracisë. Në leksionet, intervistat dhe dëshmitë e tij para Kongresit të SHBA, profesor Repishti mbrojti me pasion çështjen shqiptare.
Në vitin 1982, së bashku me Arshi Pipën, profesor Repishti organizoi një konferencë ndërkombëtare për Kosovën, e cila mblodhi së bashku studiues të shquar amerikanë, evropianë dhe shqiptarë.
Konferenca rezultoi me botimin e librit Studime për Kosovën, i cili u bë një lexim i referent për politikëbërësit dhe studiuesit.
Profesor Repishti i kushtoi vëmendje të veçantë forcimit të marrëdhënieve të forta strategjike mes shqiptarëve dhe amerikanëve. Ai besonte se prosperiteti i ardhshëm i shqiptarëve ishte i lidhur ngushtë me miqësinë dhe partneritetin e tyre me Shtetet e Bashkuara.
Profesor Repishti lë pas një trashëgimi të qëndrueshme. Ai ishte një shqiptaro-amerikan shembullor, një avokat i palodhur i të drejtave të njeriut dhe një studiues i kompletuar, puna e të cilit do të vazhdojë të frymëzojë brezat e ardhshëm. Ai ishte një njeri me parime, i cili nuk pushoi kurrë së luftuari për atë që besonte.
Ndërsa ne vajtojmë për vdekjen e tij, të mos harrojmë gëzimin dhe krenarinë që ai solli në jetën tonë. Nëse profesor Repishti do të ishte sot këtu, jam i sigurt se nuk do të donte që ne të fokusoheshim në kujtimet e lumtura dhe ndikimin pozitiv që ai bëri në jetën tonë.
Të gjithë familjes Repishti i shpreh ngushëllimet më të thella.Qoftë i bekuar kujtimi i profesor Repishtit dhe le të vazhdojmë të jetojmë të gjithë sipas vlerave që ai përqafoi me aq pasion.
U prefsh ne paqe miku im!
Në emër të familjes nipat dhe mbesat e Prof Repishtit folën për figurën e gjyshit të tyre.
Në ndërkohë djali i tij Dr. Daren Repishti falenderoi të pranishmit.
Imam Edin Gjoni e përmbylli varrimin me lutjet dhe recitimet Kuranore të përkthyera në anglisht, kurse shkurtimisht ai evokoi figurën e babait të Profesor Repishtit, Hafiz Ibrahim Repishti si klerik i njohur .
Sami Repishti :
Ishte një intelektual, një studiues dhe gjuhëtar erudit dhe një udhëheqës i shquar i komunitetit amerikano-shqiptar.
Prof. Sami Repishti erdhi në këtë botë të nesërmen e përvjetorit të Pavarësisë Amerikane (5 korrik 1925)dhe u largua nga kjo botë një ditë para përvjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, (27 nëntor 2024).
Pasardhës i një prej familjeve më të shquara shkodrane, Prof. Sami Repishti ishte një aktivist i të drejtave të njeriut, duke kaluar gjithë jetën e tij për forcimin e marrëdhënieve SHBA-Shqipëri dhe për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive të njeriut të shqiptarëve në Kosovë, Çamëri, Maqedoni, Mal të Zi dhe Shqipërinë Etnike.
Samiu do të mbahet mend për shpirtin e tij të jashtëzakonshëm të rezistencës, shkrimet e tij të bukura në dialektin shqip geg, si dhe për qasjen e tij të hapur, të butë dhe gjithëpërfshirëse.
Një zotëri i vërtetë shqiptar amerikan!
Lideri i opizitës Sali Berisha/ Kuvendi i Shqipërisë mban 1 minutë heshtje për Sami Repishtin
Kreu i opozitës, Sali Berisha, pas kthimit në Kuvend ka kërkuar 1 minutë heshtje për veprimtarin e shquar shqiptar Sami Repishti.
Berisha: Këto ditë profesor Sami Repishti kolos i mendimit intelektual shqiptar, avokat i pamposhtur i çështjes kombëtare, luftëtar i paepur kundër diktaturës komuniste, martir i gjallë që përjetoi në vitet e para të diktaturës barbaritë dhe torturat më çnjerëzore u nda nga jeta.
Profesor Sami Repishti ishte ndër shqiptarët më të shquar në diasporën dhe emigracionin tonë.
Fjala dhe pena e tij nuk munguan asnjëherë për të mbrojtur çështjen kombëtare dhe interesin kombëtar.
Ai, ishte një antikomunist i vendosur, i cili i tregoi gjithë botës me shkrimet e tij fytyrën e vërtetë të regjimit të Hitlerit shqiptar të pasluftës, Enver Hoxhës.
Sami Repishti, dha një kontribut dhe fjala e tij u dëgjua në të gjitha instancat e shtetit amerikan për të drejtat e shqiptarëve të pushtuar në Kosovë.
Për të gjitha këto, tha Kreu i opozitës, Sali Berisha ftoj Kuvendin të nderojë me një minutë heshtje këtë njeri të shquar të kombit shqiptar.
